کاربرد دتکتور مکنده دود(ایرسمپلینگ)در تشخیص حریق در چاه آسانسور
آسانسورها به‌منظور حمل افراد و اشیاء به طبقات مختلف یک ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرند. در اغلب آسانسورها دورتادور کابین توسط محورهای آسانسور که از میان ساختمان و به اندازه ارتفاع آن امتداد دارند، احاطه شده است. چاه های آسانسور معمولاً تا بالای بام ساختمان طول دارند و درصورت نیاز به آسانسور در طبقات زیرزمینی سازه نیز امکان امتداد آنها تا زیر زمین وجود دارد. این روزها استفاده از این سیستم در بیشتر ساختمانهای عمومی و تجاری چندطبقه از جمله ادارات، کارخانه‌ها، پارکینگ‌ها، مراکز خرید و آپارتمان‌های مرتفع بسیار رایج است.
محورهای آسانسور کارکردهای مختلفی را در سازه ارائه می‌کنند. علاوه بر فراهم کردن امکان جابه‌جایی آسان بین طبقات، وجود محورها دورتادور کابین آسانسور موجب کاهش سروصدای ناشی از عملکرد مکانیزم‌های بالابری در اطراف کابین شده و همچنین بطور کلی قسمتی از هسته ساختاری سازه را تشکیل می‌دهد که در افزایش پایداری آن مؤثر است.
در گذشته مخاطراتی درخصوص ایمنی حریق در ارتباط با محورهای آسانسور وجود داشتند:
- محورهای آسانسور بعنوان شریان‌هایی عمودی در سرتاسر ساختمان براحتی ممکن است موجب انتشار گرما، دود و گازهای سمی بین طبقات مختلف شوند.
- فشارهای گذرا در اطراف محورهای آسانسور ناشی از حرکت کابین و اثر پیستون، موجب نفوذ دود به فضای بین محورها و انتشار آن در سایر قسمتهای ساختمان می‌گردد.
- به هنگام وقوع آتش‌سوزی در ساختمان ممکن است افراد در آسانسور گرفتار شده و امکان فرار پیدا نکنند. بنابراین وجود آسانسور خود به نوعی ریسک ایمنی هنگام حریق محسوب می‌شود.
با این وجود، به لطف معرفی تجهیزات و تکنولوژی‌های خلاقانه در تشخیص حریق، آسانسورها با دو کارکرد اصلی، نقش مهمی را در حفظ ایمنی ساختمان مقابل حریق ایفا می‌کنند. کارکردهای یاد شده عبارتند از:
- تخلیه
هرچند از کار انداختن آسانسور (Shut down) در برخی از ساختمانهای قدیمی‌تر لازم است، در اغلب ساختمانهای نوساز استفاده از آسانسور به‌منظور تخلیه افراد و حفظ جان ساکنین می‌تواند بسیار مفید واقع شود.
- دسترسی آتش‌نشانی
تجهیزات اعلام حریق در چند سال اخیر آسانسورها به سیستمی مجهز شده‌اند که در هنگام وقوع حریق امکان دسترسی را برای آتش‌نشان‌ها فراهم می‌سازد تا افراد بتوانند بطور ایمن از آن برای حمل و جابه‌جایی تجهیزات در مهار آتش استفاده کنند.
در خصوص ملزومات ایمنی حریق در چاله آسانسورها، استفاده از سیستمی مطمئن و سریع برای تشخیص حریق و فعالسازی روند تخلیه دود امری ضروری است.
چالش‌ها
در طراحی سیستمی مطمئن برای تشخیص حریق، آسانسورها نسبت به محیط‌های دیگر چالش‌های بیشتری را به‌همراه دارند. چالش‌های پیش‌رو هنگام طراحی سیستم تشخیص حریق در این مورد عبارتند از:
- آلودگی
در چاه های آسانسور سطوح بالاتری از ذرات گرد و غبار و سایر آلاینده ها موجود هستند که ممکن است روی عملکرد مطمئن سیستم تشخیص حریق اثر منفی داشته باشد.
- سرویس و نگهداری
دسترسی به منظور سرویس و نگهداری سیستم تشخیص حریق در آسانسورها شدیداً محدود بوده و در مواردی برای تست و تعمیرات لازم است کل سیستم خاموش شود.
- جریان هوا
جریان هوا ناشی از حرکت پیستون و کابین آسانسور، اثر باد و اختلاف فشار و همچنین اختلاف دمایی داخل و بیرون ساختمان ممکن است بوجود بیاید. با وجود جریان هوا دود براحتی رقیق شده و پخش می‌شود.
بهترین راهکارها در ارتباط با تشخیص حریق در چاه آسانسور
دتکتورهای مکنده دود راهکاری ایده‌آل برای برای حفاظت آسانسورها در مقابل آتش‌سوزی به‌شمار می‌رود. این سیستم با وجود مکنده قوی دارای قابلیت هدایت هوای نمونه‌برداری شده از ناحیه تحت حفاظت به درون محفظه تشخیص، حتی در حضور جریان زیاد و متغیر هوا، قادر است تشخیصی سریع و مطمئن را ارائه دهد.
در دتکتورهای مکنده دود از تکنولوژی پیشرفته‌ای برای تشخیص ذرات معلق و گرد و غبار از دود استفاده می‌شود. فیلترهای مناسبی به‌منظور حذف آلاینده‌ها قبل از ورود نمونه هوا به محفظه تشخیص در سیستم تعبیه شده است. به این ترتیب تقریباً می‌توان گفت عملکرد این دتکتورها نسبت به گرد وغبار و سایر آلاینده‌ها کاملاً مقاوم و تأثیرناپذیر است.
محل نصب دتکتورها را می‌توان در موقعیتی مجزا در نظر گرفت به‌طوریکه اتصال آنها به محل ناحیه تحت حفاظت از طریق شبکه‌ای لوله‌کشی شده برای نمونه برداری، برقرار باشد. با این کار سیستم دتکتور برای تست، نگهداری و تعمیرات کاملاً قابل دسترسی است.
